महाभरती सराव प्रश्नसंच 175

भारतीय राज्यघटना तयार करण्यासाठी भारतीय घटना समितीची एकूण किती अधिवेशने झाली ?

संविधान सभेने भारतीय राष्ट्रीय ध्वजाची रचना …….. रोजी स्वीकारली.

9 डिसेंबर 1946 रोजी नवी दिल्लीमध्ये कॉन्स्टिट्यूशान हॉल मध्ये घटना समितीची पहिली बैठक भरली होती. त्या हॉलला आता…….. म्हणतात.

अयोग्य (चूक) कथन ओळखा. अ) संविधान सभेची प्रथम बैठक 9 डिसेंबर,1946 रोजी झाली. ब) संविधान सभेने 29 ऑगस्ट, 1947 रोजी प्रारूप समितीची स्थापना केली. क) बी.एन.राव हे संविधान सभेचे संविधानिक सल्लागार होते. प्रयायी उत्तरे :

पुढील दोन विधानांपैकी कोणते चुकीचे आहे ? अ) घटना समिति (कॉन्स्टिट्यून्ट असेंबली) नंतर विधान समिति (लेजिस्लेटीव्ह असेंवली ) बनली जिचे पुढे रूपांतर तात्पुरत्या/हंगामी संसदेत (पार्लमेंट मध्ये ) झाले. ब) ज्या दिवशी घटनेवर साह्य होत होत्या त्या दिवशी बाहेर पावसाची रिमझिम चालू होती जो एक शकुन मनाला गेला. पर्यायी उत्तरे:

खलील मुद्यांचा विचार करा : अ) संविधान सभेच्या सदस्यांनी 26 जानेवारी 1950 रोजी संविधांनावर स्वाक्षर्‍या केल्या. ब) मूळ भारतीय संविधानात 395 कलमे आणि 12 परिशिष्टे होती. पर्यायी उत्तरे :

खलील विधाने विचारात घ्या : अ) भारतीय संविधान समितीची पहिली बैठक 9 ते 23 दिसेंबर 1946 रोजी नवी दिल्ली येथे पार पडली. ब) सरदार हुकूम सिंग, के.टी.शाहा, महावीर त्यागी हे भारतीय घटना समितीतील बिगर कॉग्रेस पक्षाचे सदस्य होते. क) संविधान सभेच्या पहिल्या बैठकीस मुस्लिम लीगचे सर्व सदस्य हजर होते. वरीलपैकी कोणते विधाने वरोबर आहेत.

संविधान सभेबाबत खलीलपैकी कोणती विधाने सत्य आहेत? अ) ती प्रौढ मताधिकारावर आधारित नव्हती. ब) ती प्रत्यक्ष निवडलेली संस्था होती. क)ब्रिटिश भारतास 292 जागा देण्यात आल्या होत्या. ड)ती विविध समित्यांद्वारे कार्य करीत असे. पर्यायी उत्तरे

कोणत्या समित्यांमध्ये डॉ.बी.आर.आंबेडकर यांनी सदस्य म्हणून कार्य केले. ? अ) मूलभूत अधिकार समिति ब) अल्पसंख्यांक उपसमिती क)सल्लागार समिति ड) राज्ये समिति पर्यायी उत्तरे:

भारतीय राज्यघटना, कायदा आणि न्याय मंत्रालयाशी संबंधित…….. कडून प्रकाशित केली जाते.

नागरिकत्व, निवडणुका, तात्पुरती संसद या संदर्भातील राज्यघटनेतील तरतुदी ……….. पासून लागू करण्यात आल्या.

खालील विधाने विचारात घ्या : अ) भारतीय संविधान सभेची पहिली बैठक 9 डिसेंबर 1946 रोजी पार पडली. ब) या बैठकीवर मुस्लिम लीगणे बहिष्कार टाकला होता. क)डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर हे संविधान सभेचे अध्यक्ष होते. वरीलपैकी कोणती विधाने बरोबर आहेत?

घटना समितीमध्ये ब्रिटिश भारतातील, चीफ कमिशनर प्रांतातील आणि भारतीय संस्थांनातील किती प्रतींनिधी होते ?

राज्यघटनेच्या मसुद्यावर ‘वकिलांचे नंदनवन’ अशी टीका केली जाते, त्याची करणे अशी आहेत. खलीलपैकी कोणती विधाने असत्य आहे?

खलील मुद्यांचा विचार करा. अ)भारतीय संविधनाचे तत्त्वज्ञान पं.नेहरूंच्या ऐतिहासिक उद्दिष्ठांच्या ठरवात अनुस्यूत होते. ब) हा ठराव संविधान सभेने 22 जानेवारी 1948 रोजी स्वीकृत केला. पर्यायी उत्तरे :

कोणत्या राजकीय पक्षाचे संविधान सभेत केवळ एक उमेदवार निवडून आले होते ? अ) कृषक प्रजा पक्ष ब)शेड्यूल्ड कस्टस फेडरेशन क) कम्युनिस्ट पक्ष ड) अपक्ष पर्यायी उत्तरे :

खलील विधांनांचा विचार करा: अ) डॉ.बी.आर.आंबेडकर हे मसुदा समितीचे अध्यक्ष होते. श्री.एच.जे.कांडेकर हे या समितीचे सदस्य होते. पर्यायी उत्तरे.

कॅबिनेट मिशन योजने’ संदर्भात जुळणी करा : अ) निवडायची एकूण सदस्यसंख्या i) 292 ब)संस्थानिक-राज्यांचे प्रतींनिधी ii) 4 क)उच्च आयुक्तांचे प्रांत प्रतींनिधी iii) 93 ड) प्रांतांचे प्रतींनिधी iv) 389 पर्यायी उत्तरे :

राजकुमारी अमृत कौर ह्या कोणत्या मतदार संघातून संविधान सभेवर निवडुन आल्या होत्या?

संविधान सभेच्या उद्घाटन सात्रामध्ये अध्यक्षांनी कोणत्या देशांच्या सदिच्छा संदेशाचे वाचन केले होते? अ)संयुक्त राज्य अमेरिका ब) यू.एस.एस.आर. क)चीन प्रजासत्ताक ड)ऑस्ट्रेलियाचे सरकार पर्यायी उत्तरे:

जोड्या लावा. (संविधान सभेच्या समित्या व त्याचे अध्यक्ष): अ) संघ अधिकार समिति i) जे.बी.कृपालानी ब) वित्त अ स्टाफ समिति ii) एच.सी.मुखर्जी क) अल्पसंख्यांक उपसमिती iii) राजेंद्र प्रसाद ड) मूलभूत अधिकार उपसमिती iv) जवाहरलाल नेहरू पर्यायी उत्तरे :

राज्यघटनेने प्रशासकीय आणि वैधानिक एकता राखण्यासाठी खालील तत्वांचा स्वीकार केला आहे: अ) एकेरी न्यायायव्यवस्था ब)मूलभूत नागरी व फौजदारी कायद्याबाबत समानता क)समान आखील भारतीय सेवा पर्यायी उत्तरे

भारतातील राष्ट्रपतींद्वारे होणारी राज्यपालाची निवड पध्दत कोणत्या देशाकडून स्वीकारली आहे?

भारतातील संसदीय शासनपध्दती संदर्भात खालीलपैकी कोणते विधान बरोबर आहे ? अ) राष्ट्रपति हा संसदेचा अविभाज्य अंग आहे. ब) तो पंतप्रधान आणि त्याच्या सल्ल्याने इतर मंत्र्यांची नियुक्ती करतो. क) राष्ट्रपतींची मर्जी असेपर्यंत मंत्री आपल्या पदावर राहू शकतात. ड) मंत्रिमंडळ राष्ट्रपतींना व्यक्तिगतरीत्या जबाबदार असते. पर्यायी उत्तरे:

भारतीय संविधान वैशिष्ट्ये आणि त्यांच्या स्त्रोतांच्या योग्य जोड्या लावा. यादी क्र.1) विशिष्ट्ये अ)एकेरी नागरिकत्व ब) मूलभूत हक्क क)स्वातंत्र, समता,बंधुता ड) उर्वरित अधिकार. -यादी क्र. 2) i)ब्रिटिश राज्यघटना ii)फ्रांस राज्यघटना iii) कॅनेडियन राज्यघटना iv) अमेरिकेची राज्यघटना