MPSC Combine Paper 24

खालीलपैकी कोणी पारंपरिक तमाशाला आधुनिक लोकनाट्याचे रूप दिले आणि ‘लालबावटा’ कलापथक स्थापन केले ?

दिलेल्या विधानावरून समाजसुधारक निवडा.
अ) सतीची चाल, केशवपन, बालविवाहाविषयी ब्रिटिश सरकारने कायदे करावे असा आग्रह धरला.
ब) ते फर्ग्युसन कॉलेजचे प्राचार्य होते.
क) अकोल्यातील ‘वऱ्हाड समाचार’ या वृत्तपत्रातून ते लेखन करत.
ड) वि. स. खांडेकरांनी त्यांचा उल्लेख मराठीतील पहिल्या दोन श्रेष्ठ निबंधकारांमध्ये केला आहे.

दलितांचा मुक्तिदाता’ असा डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचा गौरव खालीलपैकी कोणी केला ?

१८४९ ला खालीलपैकी कोणी ‘परमहंस सभा’ ही संघटना स्थापन केली ?

योग्य जोड्या जुळवा..
अर्थतज्ज्ञ पुस्तक
अ) प्रा. आल्फ्रेड मार्शल १) अर्थशास्त्राचे स्वरूप व महत्त्व
ब) लिओनेल रॉबिन्स २) अर्थशास्त्राची मूलतत्त्वे
क) अॅडम स्मिथ ३) राष्ट्राची संपत्ती

पैशाच्या उत्क्रांतीनुसार योग्य कालानुक्रम ओळखा.

ग्रामीण पतपुरवठा महत्त्वपूर्ण मानला जातो, कारण.

जागतिक लोकसंख्येच्या एकूण टक्केवारीत भारताची लोकसंख्या टक्के इतकी आहे तर जागतिक भू भागात…………. टक्के इतका वाटा आहे.

भारतीय लोकसंख्या वाढीतील बदलासंदर्भात योग्य जोड्या जुळवा.
यादी – अ यादी ब
अ) लोकसंख्येतील अत्यल्प घट १) १९९१-१९२९
ब) सकारात्मक वृद्धीदर २) १९३१ – १९४९
क) लोकसंख्येत सुधारित वाढ ३) १९५१-१९७१
ड) लोकसंख्येचा विस्फोट ४) १९७१-२००१
इ) लोकसंख्या वृद्धीदरात घट ५) २००१-२०११

छुप्या बेकारीची खालीलपैकी कोणती कारणे आहेत ?
अ) संयुक्त कुटुंब पद्धती
ब) पर्यायी रोजगारांचा अभाव
क) शेतीवरील लोकसंख्येचा अतिरिक्त भार

खालील विधाने अभ्यासून योग्य ते विधान / ने निवडा.
अ) बहुआयामी दारिद्र्य म्हणजे भौतिक व अभौतिक परिमाणांपासून वंचित राहणे होय.
ब) भारतात बहुआयामी दारिद्र्याची संकल्पना प्रा. तेंडुलकर यांनी मांडली.

योग्य पर्याय निवडा.
अ) खते निर्मितीमध्ये जिप्समचा वापर करतात.
ब) तांब्यांची भांडी हवेतील आर्द्रतेच्या सानिध्यात आल्यास हिरवी पडतात.
क) ब्लिचिंग पावडरमध्ये कथिलाचा वापर केलेला असतो.

१९९९ च्या आर्थिक धोरणानुसार औद्योगिक परवाना धोरणात शिथिलता आणण्यात आली मात्र खालीलपैकी कोणत्या उद्योगांत परवाना सक्तीचा करण्यात आला आहे ?
अ) सर्व प्रकारची संरक्षण साधने
ब) औद्योगिक स्फोटके
क) धोकादायक रसायने, औषधनिर्मिती उद्योग
ड) तंबाखू व तंबाखूजन्य पदार्थ

नीती आयोगासंदर्भात खालील बाबी तपासा व योग्य ते निवडा.
अ) विस्तारित रूप नॅशनल इन्स्टिट्यूशन फॉर ट्रान्सफॉर्मिंग इंडिया
ब) स्थापना १ जानेवारी २०१५
क) हा केवळ विचार विनिमय करणारा गट असून त्यास धोरणे बनविण्याचा अधिकार नाही

स्वातंत्र्यानंतर भारत सरकारने ऑगस्ट १९४९ मध्ये स्थापन केलेल्या राष्ट्रीय उत्पन्न समिती (National of Income Committes) चे प्रमुख खालीलपैकी कोण होते ? I

बँक बोर्ड ब्युरो (Bank Board Bureu – BBB) स्थापन करण्याची शिफारस खालीलपैकी कोणत्या समितीने केली ?

भांडवली खात्यावरील परिवर्तनीयतेसाठी भारत शासनाने १९९७ मध्ये नेमलेल्या एस. एस. तारापोर समितीने रुपया परिवर्तनीय करण्याआधी राजकोषीय तूट .च्या आत असावी अशी पूर्वअट सुचविली होती?

योग्य जोड्या लावा.
‘अ’ स्तंभ ‘ब’ स्तंभ
अ) १६ ऑगस्ट १९८२ १) गोंदिया
ब) ४ ऑक्टोबर १९९० २) नंदुरबार
क) १ मे १९९९ ३) लातूर
ड) १ जुलै १९९८ 4) मुंबई उपनगर

समृद्धी महामार्गाबद्दलची विधाने अभ्यासून अयोग्य कथन निवडा.

महाराष्ट्रातील खालीलपैकी कोणत्या खडक प्रणालीमध्ये प्रामुख्याने ‘मँगनीज’ हे खनिज आढळते?

योग्य विधान/ने निवडा.
अ) महाराष्ट्रास फक्त नैर्ऋत्य मोसमी वाऱ्यापासून पर्जन्य मिळते.
ब) महाराष्ट्रातील पर्जन्य प्रामुख्याने प्रतिरोध प्रकारचे आहे.
क) पश्चिम घाटाच्या पश्चिमेकडील पर्जन्य छायेच्या प्रदेशात विदर्भापेक्षा कमी पाऊस पडतो.

२०१९ साली प्रसिद्ध झालेल्या भारत वनस्थिती अहवालानुसार महाराष्ट्रातील जिल्ह्यांचा भौगोलिक क्षेत्राशी असणाऱ्या वनक्षेत्राच्या प्रमाणानुसार कोणता उतरता क्रम योग्य आहे ?

महाराष्ट्रातील पहिला साखर कारखाना पुढीलपैकी कोणत्या ठिकाणी स्थापन करण्यात आला होता ?

योग्य पर्याय निवडा.
अ) ‘महालक्ष्मी एक्सप्रेस’ कोल्हापूर ते मुंबई ठिकाणादरम्यान धावते.
ब) डेक्कन महाराष्ट्र एक्सप्रेस ‘पुणे ते मुंबई’ ठिकाणादरम्यान धावते.

महाराष्ट्राच्या आर्थिक पाहणी अहवाल २०१९-२० नुसार राज्यात पुढीलपैकी कोणत्या खनिजाचे उत्पादन सर्वाधिक झाले आहे ?

योग्य जोड्या लावा.
गट ‘अ’ (जिल्हा) गट ‘ब’ (तालुका)
अ) अकोला १) पातूर
ब) वीड २) शिरूर
क) नागपूर ३) हिंगणा
ड) परभणी ४) सोनपेठ

फेब्रुवारी २०२० पर्यंतचा विचार करता महाराष्ट्र राज्यात एकूण किती अभयारण्ये आहेत ?

महाराष्ट्रातील प्रमुख लेण्यांचा उत्तर ते दक्षिण योग्य क्रम निवडा.

योग्य विधान/ने निवडा.
अ) नर्मदा ही भारतातील प्रमुख पश्चिमवाहिनी नदी खचदरीतून वाहते.
ब) नर्मदा नदीची महाराष्ट्रातील लांबी २०८ कि. मी. इतकी आहे.

कृष्णा नदी’ चे खोरे महाराष्ट्रातील कोणकोणत्या जिल्ह्यात विस्तारले आहे ?
अ) सांगली
ब) सातारा
क) कोल्हापूर

योग्य विधान/ने निवडा.
अ) भारताचा पूर्व-पश्चिम विस्तार दक्षिण-उत्तर विस्तारापेक्षा जास्त आहे.
ब) भारताचा पूर्व-पश्चिम विस्तार सुमारे २९३३ किलोमीटर आहे.

योग्य जोड्या लावा.
‘अ’ स्तंभ ‘ब’ स्तंभ
अ) मिग विमान इंजिन निर्मिती १) सिंद्री, झारखंड
ब) रेल्वे डबे निर्मिती २) पेरांबूर, चेन्नई
क) खत उद्योग 3) कोरापूत, ओडिशा
ड) सिमेंट उद्योग ४) कोटा, राजस्थान

प्रधानमंत्री आणि राष्ट्रपती यांच्यातील संबंधांबद्दल तरतुदी मुख्यतः .या अनुच्छेदांमध्ये सापडतात.
अ) अनुच्छेद ७५
ब) अनुच्छेद ७३
क) अनुच्छेद ७८
ड) अनुच्छेद ७६
इ) अनुच्छेद ७४

भारतीय संविधानातील कोणत्या अनुच्छेदान्वये वस्तू व सेवा कर परिषद (GST Council) स्थापन करण्यात आली आहे ?

खालील विधाने विचारात घ्या.
अ) राज्यपाल हा मंत्रीमंडळ व विधीमंडळ यांच्यातील दुवा असतो.
ब) राज्यपाल हा राज्यातील विद्यापीठांचा कुलपती असतो.

चुकीची जोडी निवडा.

महाराष्ट्र राज्यात कनिष्ठ सभागृहात कामकाज सुरू करण्यासाठी गृहात.

खालीलपैकी सर्वाधिक काळ महाराष्ट्राच्या मुख्यमंत्रिपदी विराजमान असलेली व्यक्ती कोणती ?

खालील विधाने विचारात घ्या.
अ) संविधानाने संसदेला अखिल भारतीय न्यायिक सेवा निर्माण करण्याचे अधिकार दिलेल आहेत.
ब) या सेवेमध्ये जिल्हा न्यायाधीशापेक्षा कमी दर्जाचे पद असणार नाही.
वरीलपैकी बिनचूक विधान / ने निवडा.

राज्य विधीमंडळाचे अधिवेशन बोलावण्याचा अधिकार कोणाला असतो ?

विधानपरिषदेचे सभापती………………….

महाराष्ट्रातील बहुतांश खेड्यात ग्रामसभा यशस्वी न होण्याची कारणे कोणती?

स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या अभ्यासासाठी नेमल्या गेलेल्या रॉयल विकेंद्रीकरण आयोगाचे अध्यक्ष कोण होते?

भारतीय संसदीय शासनपद्धती खालीलपैकी कोणत्या बाबतीत ब्रिटिश संसदीय शासनपद्धतीपेक्षा वेगळी आहे ?

अन्न परिरक्षक (food preservative) म्हणून खालीलपैकी कशाचा वापर केला जातो?
अ) सोडियम बेन्झोएट
ब) साखर
क) अॅसेटिक अॅसिड

खालीलपैकी कोणत्या वनस्पतींमध्ये रसायन संश्लेषी स्वयंपोषी पद्धती (Chemoautotrophy) दिसून येते ?

योग्य विधान/ने ओळखा.
अ) सीलेंटेरेटा गटातील प्राणी समुद्रात आढळतात.
ब) प्रोटोझोआ हे एकपेशीय सजीव आहेत.
क) इकायनोडर्माटा गटातील प्राणी जमिनीच्या आत भुयार करून राहतात.

खालीलपैकी कोणती पेशी अंगके (cell organells) प्राणी पेशीमध्ये नसतात ? I
अ) लवके (Plastids)
ब) लयकारिका (Lysosomes

जठराच्या भित्तिकेमधील ग्रंथी (Glands in Stomach) कोणता रस स्रावतात ?
अ) हायड्रोक्लोरिक आम्ल
ब) पेप्सीन
क) म्युकस

खालीलपैकी कोणत्या रोगाचा आतापर्यंतच्या पॅनडेमिक रोगांमध्ये समावेश करता येणार नाही ?