मराठी व्याकरण सराव पेपर 465 (50 Marks)

देह जावो अथवा राहो! पांडुरंगी दृढ भावो’
या संवाचनात ……या उभयान्वयी अव्ययाचा वापर केला आहे.

लांबचा प्रवास बसने करावा कि करणे’ या वाक्यातील ‘कि’ हे अव्यय पुढीलपैकी कोणत्या प्रकारातील आहे,.

आम्ही गच्चीवर गेलो आणि चंद्र पाहू लागलो. या वाक्यातील ‘आणि’ हे कोणत्या प्रकारचे अव्यय आहे ?

मरावे परी कीर्तिरूपे उरावे! या वाक्यातील ‘परी’ या शब्दाने कोणते उभयान्वयी अव्यय सूचित होते.

पण, परंतु, परी, किंतु, तरी, हे शब्द उभयान्वयी अव्ययांच्या कोणत्या प्रकारातील आहे?

तू वाईट वागतोस म्हणून तुला बोलणी खावी लागतात.’ या वाक्यातील ‘म्हणून’ या अव्ययास काय म्हणतात.

मरावे परी कीर्ती रूपे उरावे या वाक्यातील परी या अव्ययास काय म्हणतात.

दोन नामे , वाक्ये किंवा एकवर्गीय शब्द जोडणाऱ्या शब्दाला कोणते अव्यय म्हणतात.

आमचे शरीर सुदृढ व्हावे म्हणून आम्ही योगासने करतो. या मिश्र वाक्यातील अव्यय गौणत्वबोधक उभयान्वयी अव्ययाच्या कोणत्या प्रकारातील आहे?

न्यूनत्वबोधक संयुक्त वाक्य तयार करतांना कोणत्या उभयान्वयी अव्ययांचा वापर होतो.

परिणाम बोधक संयुक्त वाक्य बनवितांना कोणत्या उभयान्वयी अव्ययांचा वापर होतो.

भिकाऱ्याला मी एक सदरा दिला, शिवाय त्याला जेवू घातले.’ या विधानातील उभयान्वयी अव्ययाचा प्रकार ओळखा.

चांगला औषोधोपचार लाभावा म्हणून तो मुंबईस गेला’ या वाक्यातील ‘म्हणून’ या अव्ययास काय म्हणतात.

समुच्च बोधक संयुक्त वाक्य बनवितांना कोणत्या उभयान्वयी अव्यययाचा वापर होतो.

भिकाऱ्याला मी एक सदरा दिला शिवाय त्याला जेवू घातले. वरील उभयान्वयी अव्यय कोणत्या प्रकारातील आहे.

प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्ययाचा खालील कोणता प्रकार नाही.

प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्ययाचा खालीलपैकी कोणता एक प्रकार नाही.

चाकूमुळे’ यातील ‘मुळे’ हे कोणते अव्यय आहे?

तस्मात’ हे कोणत्या प्रकारचे उभयान्वयी अव्यय आहे?

आणि ” हे कोणत्या प्रॅकारचे उभयान्वयी अव्यय आहे?

“अगर'” हे कोणत्या प्रकारचे उभयान्वयी अव्यय आहे?

खालील वाक्यातील अव्यय ओळखा – तो आणि मी शाळेत

पुढील वाक्यातील न्यूनत्व बोधक अव्यय ओळखा.
‘मरावे परी कीर्ती उरावे’

पळाला म्हणून तो बचावला’ या वाक्यातील ‘म्हणून’ हे कोणते अव्यय आहे?

जगा पण माणसासारखे!’ या वाक्यातील प्रकार ओळखा.
अ) समुच्च बोधक ब) विकल्प बोधक क) न्यूनत्व बोधक ड) परिणाम बोधक

व्यंगार्थ’ सूचित करणाया शब्दशक्तीला म्हणतात. (PSI-Main 2010)

चीनच्या आक्रमणामुळे भारतीयांच्या अंगाचा तिळपापड होतो.’ या वाक्यातील ध्वन्यर्थ ओळखा. (PSI-Main 2010)

घरावरून हत्ती गेला’ या वाक्यातील ध्वन्यर्थ ओळखण्यासाठी कोणत्या शब्दशक्तीची मदत होते ? (Main Asst. 2010)

मी केशवसुत वाचला’ याविधानातील ध्वन्यर्थ कोणता ते खालील पर्यायातून निवडा. (Main Asstt 2010)

राजघराण्यात अत्तराचे दिवे लागत होते.’ – यावाक्यातील ध्वन्यर्थ ओळखा. (Main Asstt. 2010)

हे कोण बोलले बोला, राजहंस माझा निजला’ या काव्यपंक्तीत कोणता रस आहे ? (D-STI 2010)

मुख्यार्थबाध’ हे कशाचे निमित्त आहे ? (STI-Main 2011)

प्रतिस्पर्धाशी टक्कर देताना त्याचे पाणी ओळखूनच डावपेच आखावेत’ या वाक्यातील अधोरेखित शब्दाचा ध्वन्यर्थ ओळखा.

“घनश्याम सुंदरा श्रीधरा अरुणोदय झाला” या गीतातून कोणत्या रसाचा प्रत्यय येतो ? (MPSC-Clerk 2011)

“आम्ही गहू खातो या वाक्यातून शब्द शक्तीचा कोणता अर्थ व्यक्त होतो ? (MPSC-Clerk 2011)

मराठीत मूळ शब्दाला व्याकरणात ——– असे म्हणतात.

पुढीलपैकी शब्दांची विकारी जात ओळखा.

पुढीलपैकी शब्दांची अविकारी जात ओळखा.

योग्य जोड्या लावा.
अ) सर्वनाम – विकारी
ब) क्रियापद – विकारी
क) उभयान्वयी – अविकारी
ड) केवलप्रयोगी अव्यय – अविकारी

योग्य पर्याय निवडा.
अ) वाक्यात वापरताना शब्दाच्या मूळ स्वरूपात बदल करून त्याचे जे रूप तयार होते त्यास ‘पद’ असे म्हणतात.
ब) मुळ शब्दाला व्याकरणात प्रकृती म्हणतात तर पदाला विकृती म्हणतात.

अयोग्य पर्याय निवडा.
अ) मूलध्वनीच्या चिन्हांना अक्षरे म्हणतात.
ब) एखाद्या किंवा शब्दसमूहाला अर्थ प्राप्त झाला की त्यास वाक्य असे म्हणतात.

उपमेय असूनही ते उपमेय नाही, तर उपमानच आहे असे सांगितले जाते तेव्हा……… हा अलंकार होतो.(PSI 2016)

पुढील पद्यपंक्तीतील अलंकार ओळखा.
लहानपण दे गा देवा । मुंगी साखरेचा रवा । ऐरावत रत्न थोर । त्यासी अंकुशाचा मार ।

पापणीत गोठविली मी नदी आसवांची’ – अलंकार ओळखा.

‘ज-स-ज-स-य-ल-ग’ हे खालीलपैकी कोणत्या वृत्ताचे गण आहेत ?

अणूरेणूहून थोकडा । तुका आकाशा एवढा’ यातील अलंकार ओळखा.

खालीलपैकी कोणता शब्द शुद्ध स्वरूपात आहे ? (PSI/STI-Main 2010)

खालीलपैकीशुद्ध शब्द कोणता ? (PSI-Main 2010)

खालीलपैकी शुद्ध शब्द कोणता ? (PSI-Main 2010)

अशुद्ध शब्द ओळखा. (PSI-Main 2010)