मराठी व्याकरण सराव पेपर 464 (50 Marks)

गड आला, पण सिंह गेला’ हे ….. उपवाक्य आहे.

अधोरेखित शब्दाची जात ओळख. मी अभ्यास केला “म्हणून” उत्तीर्ण झालोउभयान्वयी अव्यय

खालील वाक्यातील ‘समुच्च बोधक उभयान्वयी अव्यय ओळखा.

खालील वाक्यातील उभयान्वयी अव्यय कोणते ? तो गैरहजर राहिला वास्तव त्याची निवड झाली नाही.

“त्या भिकाऱ्याला मी एक सदरा दिला शिवाय एक रुपयाही दिला” – या वाक्यातील ‘शिवाय’ हे अव्यय उभयान्वयी अव्यययांच्या कोणत्या प्रकारातील आहे?

भिकाऱ्याला मी एक सदरा दिला, शिवाय त्याला जेवू घातले.’ या वाक्यातील उभयान्वयी अव्ययाचा प्रकार ओळखा.

लोक आपली निंदा करोत किंवा स्तुती’ हे कोणत्या प्रकारचे वाक्य आहे ?

गुरुजी म्हणाले, कि प्रत्येकाने नियमितपणे शाळेत यावे’ या वाक्यातील गौणवाक्य कोणते.

वीजा चमकू लागल्या आणि पावसाला सुरवात झाली’ या संयुक्त वाक्यातील अव्यय कोणते?

मारावे परी कीर्तिरूपे उरावे’ – या वाक्यातील उभयान्वयी अव्यय कोणते?

अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. – ‘भयंकर वादळ सुटेल “आणि” पत्रे उडून गेले. ‘

अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. – कांगारू “म्हणून” एक सस्तन प्राणी आहे.’

पळाला म्हणून तो बचावला’ या वाक्यातील ‘म्हणून’ हे कोणते अव्यय आहे?

खालील पर्यायी उत्तरांतील विकल्पबोधक उभयान्वयी अव्ययाचे वाक्य कोणते आहे ?

मधूला गोरी नि शिकलेली वधू पाहिजे या वाक्यातील ‘नि’ हे अव्यय कोणते?

आम्ही हाच साबण वापरतो. कारण की तो स्वदेशी आहे’ अधोरेषित शब्दाचा अव्यय प्रकार सांगा.

हिमालय पर्वत’ या शब्दशक्तिचा प्रकार लिहा. (D-PSI 2010)

व्यंगार्थ’ सूचित करणाया शब्दशक्तीला म्हणतात. (PSI-Main 2010)

चीनच्या आक्रमणामुळे भारतीयांच्या अंगाचा तिळपापड होतो.’ या वाक्यातील ध्वन्यर्थ ओळखा. (PSI-Main 2010)

घरावरून हत्ती गेला’ या वाक्यातील ध्वन्यर्थ ओळखण्यासाठी कोणत्या शब्दशक्तीची मदत होते ? (Main Asst. 2010)

मी केशवसुत वाचला’ याविधानातील ध्वन्यर्थ कोणता ते खालील पर्यायातून निवडा. (Main Asstt 2010)

राजघराण्यात अत्तराचे दिवे लागत होते.’ – यावाक्यातील ध्वन्यर्थ ओळखा. (Main Asstt. 2010)

हे कोण बोलले बोला, राजहंस माझा निजला’ या काव्यपंक्तीत कोणता रस आहे ? (D-STI 2010)

मुख्यार्थबाध’ हे कशाचे निमित्त आहे ? (STI-Main 2011)

प्रतिस्पर्धाशी टक्कर देताना त्याचे पाणी ओळखूनच डावपेच आखावेत’ या वाक्यातील अधोरेखित शब्दाचा ध्वन्यर्थ ओळखा.

“घनश्याम सुंदरा श्रीधरा अरुणोदय झाला” या गीतातून कोणत्या रसाचा प्रत्यय येतो ? (MPSC-Clerk 2011)

“आम्ही गहू खातो या वाक्यातून शब्द शक्तीचा कोणता अर्थ व्यक्त होतो ? (MPSC-Clerk 2011)

“भर दरबारात पेशव्यांनी गंगोबा चंद्रचूडांच्या श्रीमुखात दिली.” या वाक्यातील लक्ष्यार्थ योजक शब्द ओळखा. (D-PSI-Pre 2012)

लक्ष्यार्थ म्हणजे ……… (D-PSI-Main 2012)

मराठीत मूळ शब्दाला व्याकरणात ——– असे म्हणतात.

पुढीलपैकी शब्दांची विकारी जात ओळखा.

पुढीलपैकी शब्दांची अविकारी जात ओळखा.

योग्य जोड्या लावा.
अ) सर्वनाम – विकारी
ब) क्रियापद – विकारी
क) उभयान्वयी – अविकारी
ड) केवलप्रयोगी अव्यय – अविकारी

योग्य पर्याय निवडा.
अ) वाक्यात वापरताना शब्दाच्या मूळ स्वरूपात बदल करून त्याचे जे रूप तयार होते त्यास ‘पद’ असे म्हणतात.
ब) मुळ शब्दाला व्याकरणात प्रकृती म्हणतात तर पदाला विकृती म्हणतात.

अयोग्य पर्याय निवडा.
अ) मूलध्वनीच्या चिन्हांना अक्षरे म्हणतात.
ब) एखाद्या किंवा शब्दसमूहाला अर्थ प्राप्त झाला की त्यास वाक्य असे म्हणतात.

प्रकृती म्हणजे काय.

‘गाय’ या शब्दाचे इकारांत अनेकवचन लिहा

अकारान्त नपुंसकलिंगी नामाचे कसे होईल

विकारी शब्दांच्या ठिकाणी असलेला संख्या सुचविण्याचा गुणधर्म म्हणजे _______

खाली दिलेल्या कोणत्या पर्यायातील शब्दांची रूपे अनेकवचनी होतांना बदलत नाहीत ? योग्य तो पर्याय लिहा

जळू’ या शब्दाचे अनेकवचन लिहा

उपमेयासारखेच उपमेय. त्याला दुसऱ्या कशाचीच उपमा देता येत नाही, असे वर्णन केल्याने ……… अलंकार होतो. (D-Asst 2011)

सुसंगति सदा घडो ! सुजन वाक्य कानी पडो !’ (D-Asstt. 2011)
या काव्यओळीत कोणत्या अलंकाराचा उपयोग केला आहे……….?

पुढील काव्यांशातील अलंकार ओळखा. (D-Asstt. 2011)
हाय म्हणत, माय निघे , जाय पळत, पाय मृदुल तरि काय ।।
रडुनि, गळा पडुनि पळामाजि सुताचा स्वआर्द करि काय ।।

त्याच्या मनावर रक्ताचे पिंपळपान पान उमटले’ – अलंकार ओळखा. (D-Asstt. 2011)

यमक’ हा शब्द कशाशी संबंधित आहे ? (Main -Asst. 2011)

स्थिर पल पल जल सलील’ या ओळीतील अलंकार ओळखा. (D-STI 2011)

खालीलपैकी शुद्ध शब्द कोणता ? (PSI-Main 2010)

अशुद्ध शब्द ओळखा. (PSI-Main 2010)

पुढीलपैकी कोणता शब्द व्याकरणदृष्ट्या अचूक लिहिलेला आहे ? (D-PSI 2011)