विज्ञान सराव पेपर 360

पुढील दिलेल्या जीवनस्त्वांपासून ( Vitamins) जल अविद्राव्य जीवनसत्वे ( water – insoluble vitamins) निवडा.
अ) A ब) B
क) C ड) D
इ) E फ) K

पुढील विधाने पहा.
अ) जल-विद्राव्य जीवनसत्वे जीवनसत्वे (water-soluble vitamins) यांचा मानवी शरीरात साठा केला जाते.
ब) जल- अविद्राव्य जीवनसत्वे (water-insoluble) यांची साठवण शरीरात मेद आणि यकृतात केली जाते.

स्निग्ध पदार्थात म्हणजेच शरीरातील मेदात (fats) विरघळणारे जीवनसत्वे (Vitamins) ओळखा.

जलविद्राव्य जीवनसत्वासंबंधी (water soluble itamins) पुढील विधाने पहा
अ) यांचा शरीराला सतत पुरवठा होणे गरजेचे असते.
ब) हि जीवनसत्वे (Vitamins) लघवी, घाम यातील पाण्याबाहेर शरीराबाहेर टाकली जातात

अयोग्य विधान /ने ओळखा.
अ) व्हिटामिन B १ ला थायमिन (Thiamine) या नावानेसुद्धा ओळखले जाते.
ब) व्हिटामिन B ३ ला नायसिन ( Niacin) या नावानेसुद्धा ओळखले जाते.
क) व्हिटामिन B १२ ला पायरीडॉक्सीन (Pyridoxine) या नावानेसुद्धा ओळखले जाते.

रायबोफ्लेविन (Riboflavin) हे रासायनिक नाव कोणत्या वव्हिटामिनचे आहे?

पुढील विधाने पहा
अ) पुरुषांसाठी व्हिटामिन – B३ ची शिफारस १६ ते २१ मिलिग्रॅम प्रतिदिन इतकी सुचविण्यासाठी आली आहे.
ब ) स्त्रियांसाठी व्हिटामिन – B६ ची शिफारस २. mg मिलिग्रॅम प्रतिदिन इतकी सुचविण्यासाठी आली आहे.

पुढे दिलेले अन्नपदार्थ कोणत्या जीवनसत्वाचे (Vitamine) मुख्य स्तोत्र आहेत?
अ) आवळा ब) स्ट्राबेरी क) टोमॅटो

पुढीलपैकी कोणते व्हिटामिन साधारणतः वनस्पती (plant) वर्गात आढळत नाही ?

पुढीलपैकी विधाने पहा.
अ) सकाळच्या कोवळ्या उन्हापासून आपल्याला जीवनसत्व- ड ( Vitamin -D) प्रत्यक्षपणे प्राप्त होते.
ब) कॉड लिव्हर ऑइल हा जीवनसत्व – ड ( Vit -D) चा सम्पन्न स्तोत्र आहे.

पुढील कार्य कोणत्या व्हिटॅमिनचे आहेत?
अ) शरीराची सामान्य वाढ ( Normal growth)
ब) आतडयांकडून (Intestine) फॉस्फरस व कॅल्शिअम यांचे पुरेसे शोषण करण्यास मदत करणे.
क) दात व हाडे यांच्या कॅल्सिफिकेशनमध्ये ( Calcification) मदत करणे.

प्रोथ्रॉम्बिन पासून थ्रॉम्बिन (Trombin) तयार होण्याच्या क्रियेत कोणत्या व्हिटॅमिनची गरज असते.

पुढील जीवनस्त्वांमधून (Vitamin) Antioxidant म्हूणन कार्य करणारे जीवनसत्व ओळखा.
अ) व्हिटामिन – A ब व्हिटामिन -c
क) अ व क

पुढील लक्षणे कोणत्या रोगामध्ये आढळतात?
अ) डर्मटायटिस (Dermatits)
ब) डायरिया (Diarrhoea)
क) डिमेंशिया (Dementia)

योग्य विधाने ओळखा.
अ) दही, ताक यांच्या सेवनाने मानवी सेवनाने मानवी शरीरात प्रोबयॊटिकचे (probiotics) प्रमाण कमी होते.
ब) मानवी शरीरात प्रोबियॉटिकचे (probiotics) असणे आरोग्यास हानिकारक असते.

जंक फूड (Junk food) संबंधीत पुढील विधाने पहा.
अ) यांच्यापासून आपल्याला केवळ ऊर्जा मिळते आणि भूक पूर्ण झाल्यासारखे भासते.
ब) सतत जंकफूडच्या सेवनाने शरीराला प्रथिने, जीवनसत्वे, खनिजे (Protrien, Vitamins, Minerals) या पोषकतत्वांची कमतरता भासू लागते.

सुकटी (Marasmus) हा कुपोषणाचा प्रकार कशाच्या कमतरतेमुळे उद्भवतो?
अ) प्रथिने (proteins) ब) कॅलरीज (Calories)

सुजवटी/चंद्रमुखी (Kwashiorkar) हा कुपोषणाचा प्रकार कशाच्या कमतरतेमुळे उद्भवतो?
अ) प्रथिने( Proteins)
ब) कॅलरीज (calories)

पुढील लक्षणे कोणत्या रोगाची आहेत ?
अ) स्नायूंचा नाश (Wasting of muscles)
ब) शारीरिक, मानसिक वाढ खुंटणे.
क) सूज (Oedema) नसणे.

Pigeon chest (Ribs become prominent) हे लक्षण कशामध्ये आढळते?

सुजवटी/ चंद्रमुखी( Kwashiorkar) या कुपोषणाच्या रोगासंबंधी चुकीचे लक्षण ओळखा.

WHO नुसार, आरोग्य (Health) म्हणजे –
अ) रोगाचा अभाव (Absesnse of disease)
ब) शारीरिक सुदृढ (physically well-beingness)
क) मानसिक सुदृढ (Mentally well-beingness)
ड)सामाजिक सुदृढ (Socially well- beingness)

कालावधीनुसार (According to duration) रोगाचे कोणते प्रकार पडतात ?
अ)तीव्र रोग (Acute diseases)
ब)जुनाट रोग (chronic diseases)
क)संसर्गजन्य रोग (Communicable diseases)
ड)असंसर्गजन्य रोग(Non-communicable diseaseses)

रोग (Discase) म्हणजे शारीरिक, मानसिक किंवा सामाजिक स्थितीमधील बिघाड होय, तर या बिघाडाचे कारण कोणते ते ओळखा.
अ) पोषणाची कमतरता ( Nutritional deficiency)
ब) शरीर क्रियात्मक बिघाड (physiological disorder)
क) अनुवांशिक बिघाड (Genetic disorder)
ड) रोगजनक(pathogens)

पुढीलपैकी कोणता घटक/सजीव हा सवांहक(Vector) आहे?