विज्ञान सराव पेपर 358

आपल्या शरीराची वाढ होण्यासाठी व निरोगी राहण्यासाठी ज्या पदार्थांचे पचन (digestion) आणि सात्मीकरण ( Assimilation ) होऊन ऊर्जा प्राप्त होते त्या पदार्थांना — असे म्हणतात. (state board )

अन्नाची प्रमुख कार्ये ओळखा.

संतुलित आहारात (Balanced Diet) कशाचा समावेश होत नाही?
अ) कर्बोदके(Carbohydrate)
ब) स्निग्ध पदार्थ(Fats)
क) प्रथिने(Proteins)
ड) आहारीय तंतुमय पदार्थ(Dietary Fibre)
इ) जीवनसत्वे(Vitamins)

ग्लुकोज एका रेणू (Molecule) पासून ATP प्राप्त होते? ( By complete oxidation )

1 ATP = ?

स्थानासक्त/अनुद्योगशील (Sedentary) कामात असणाऱ्या पुरुषांसाठी( Men) प्रतिदिन किती किलोकॅलरीज ऊर्जेची गरज असते?

पुढील विधाने पहा
अ) अतिपरिश्रमाची कामे (Heavy work) करणाऱ्या पुरुषांना प्रतिदिन ३४९० किलोकॅलरीज आवश्यकता असते
ब) मध्यमश्रमाची कामे ( Moderate work) करणाऱ्या पुरुषांना प्रतिदिन २७३० किलोकॅलरीजची आवश्यकता असते.

१६-१७ वर्षाच्या मुलांना प्रतिदिन — इतक्या ऊर्जेची गरज असते.

वाढत्या वयातील मुलामुलींना रोज साधारणपणे किती किलोकॅलरी ऊर्जा अन्नातून मिळण्यासाठी गरज असते?

पुढीलपैकी लोंट्या पोषकद्रव्याचा (Nutrient) समावेश सुष्मपोषकद्रव्यांमध्ये ( Micronutrients ) होय नाही?

शरीराची क्रिया घडविण्यासाठी कोणत्या पोषक तत्त्वापासून ऊर्जेची मुक्या गरज पूर्ण केली जाते.

पुढीलपैकी कोणत्या पोषकद्रव्यात नायट्रोजन आढळतो?

योग्य ते विधान ओळखा
अ) कर्बोदकांच्या (Carbohydrates) एका रेणूमधील H आणि O यांचे प्रमाण पाण्याच्या रेणूप्रमाणेच म्हणजेच २:१ इतके असते.
ब) मेदाच्या ( Fats) एका रेणूंमधील H आणि O यांचे प्रमाण २:१ इतके नसते.

१ gm मेदापासून(fats) एकूण उष्मांक मूल्याच्या(gross calorific value ) स्वरूपात किती ऊर्जा प्राप्त होते?

शरीराच्या वजनाच्या प्रत्येक किलोसाठी प्रतिदिन किती कर्बोदकाची( Carbohydrates) आवश्यकता असते?

सामान्य माणसाला दररोज साधारणपणे किती ग्रॅम कर्बोदकाची( Carbohydrate) गरज असते?

निरपेक्ष प्रमाणाच्या दृष्टीने सर्वार्धिक स्टार्च —- मध्ये, तर सापेक्ष प्रमाणपत्राच्या दृष्टीने सर्वार्धिक स्टार्च — मध्ये आढळते.

पुढीलपैकी कोणता घटक हा मलाला स्थूलता(Feacal bulk) प्रदान करतो तसेच अत्र्यांच्या हालचालींचा( Bowel movement) मदत करतो?

—– हे ऊर्जेचे सर्वार्धिक समृद्ध स्तोत्र(richest source) आहे.

पुढील कार्य कोणत्या पोषकद्रव्याचे (Nutrients) आहेत.
अ) व्हिटामिन्स A ,D,E आणि K यांच्या अवशोषणात (Absorption) मदत करणे
ब) शरीरातील व्हिटामिन D व स्टिरॉइड हार्मोन्सच्या संश्लेषणात ( synthsis) मदत करणे
क) थंड हवामानापासून बचाव करणे.

पुढील विधाने पहा
अ) जवळपास सर्व विकरे (Enzymes) ग्लोब्यूलर प्रोटिन्स(प्रथिने) जवळपास
ब) रोगजंतूंचा विरोधात लढण्यासाठी शरीराने निर्माण केलेल्या अँटीबॉडीज ह्या प्रथीनेच (proteins) असतात.
क) हिमोग्लोबिन हे वाहक प्रथिने( Transport proteins) म्हणून कार्य करतात.

अंड्यातील कोणत्या भागामध्ये प्रथिनांचे(proteins) प्रमाण जास्त असते.

अंड्यामध्ये पुढीलपैकी कोणता/ते घटक आढळत नाही/त?
अ) कर्बोदके (Carbohydrates)
ब) प्रथिने( Proteins)
क) मेद(Fats)
ड) व्हिटामिन – E
इ) व्हिटामिन – C

शरीराचे इंधन’ म्हणून कोणत्या पोषकद्रव्याला(Nutrients) ओळखले जाते?

१ गरम आहारीय तंतुमय पदार्थापासून(Dietary fibre) किती कॅलरी ऊर्जा प्राप्त होते ?