MPSC Combine Paper 02

शश्वत विकास ध्येयां’ (SDGs) मध्ये खालीलपैकी कोणत्या बाबीचा समावेश होत नाही ?
अ) वाळवंटीकरणा (Desertification) चा सामना
ब) शाश्वत उत्पादन (Sustainable)
क) शाश्वत उपभोग (Sustainable consumption)

नीती आयोग हा –
अ) पूर्वाश्रमीच्या योजना आयोगाप्रमाणेच एक वैधानिक (Statutory) संस्था आहे.
ब) पूर्वाश्रमीच्या योजना आयोगाची सर्व कामे करतो आहे.
क) पूर्वाश्रमीच्या योजना आयोगाप्रमाणे एक संवैधानिक (Constitutional) संस्था आहे.

2011 च्या जनगणनेनुसार,
अ) भारताच्या ग्रामीण लोकसंख्येमधील शेकडा वाढ ही शहरी लोकसंख्येमधील वाढीच्या तीपटीपेक्षा अधिक होती.
ब) भारताच्या एकूण शहरी लोकसंख्येपैकी सर्वाधिक लोकसंख्या महाराष्ट्रामध्ये आहे.

2011 च्या जनगणनेनुसानर भारताच्या लोकसंख्येतील खालील वयोगटांचा एकूण लोकसंख्येतील त्यांच्या प्रमाणानुसार योग्य चढता क्रम कोणता ?
अ) 0-14 वर्षे
ब) 15 -59 वर्षे
क) 60+ वर्षे

जून 2018 पर्यंतचा विचार करता खालीलपैकी कोणत्या प्रदेशामध्ये भारतात येणाऱ्या एकूण FDI पैकी सर्वाधिक FDI झाली आहे?

भारतातील पहिल्या महिला पोलिस महासंचालक कांचन चौधरी भट्टाचार्य यांचे ऑगस्ट 2019 मध्ये मुंबई येथे निधन झाले त्यांनी________ या राज्याच्या ‘पोलिस महासंचालक (DGP) म्हणून कार्य केले.

रिथिंकींग गुड गव्हर्नन्स’ (Rethinking Good Governance) या पुस्तकाचे लेखक कोण आहेत?

खालील विधाने विचारात घ्या.
अ) सप्टेंबर 2019 मध्ये कझाकस्तान (Kazakhstan) येथे पार पडलेल्या पुरुषांच्या जागतिक बॉक्सिंग स्पर्धेत भारताने एकूण 2 पदके जिंकली.
ब) या स्पर्धेत भारताच्या अमित पांघल याने रौप्यपदक जिंकले.
क) विजेंदर सिंह नंतर जागतिक बॉक्सिंग स्पर्धेची अंतिम फेरी गाठणारा अमित पांघल हा दुसरा भारतीय खेळाडू ठरला.
वरीलपैकी कोणते/ती विधान/ने बरोबर आहे / त ?

एकुवेरिन’ (Ekuverin) हा भारत व ____________ यांच्या दरम्यान होणारा संयुक्त लष्करी युद्ध सराव आहे.

17 व्या लोकसभा निवडणूकीत महाराष्ट्रात सर्वाधिक नोटा (NOTA) मतदानाचा वापर __________या जिल्ह्यात झाला ?

खालीलपैकी कोणत्या राज्यात भारतीय रेल्वेचे 18 वे क्षेत्र (Zone) स्थापन केले जाणार आहे?

आंतरराष्ट्रीय अवकाश स्थानकावर’ (ISS) यंत्रमानव पाठविणाऱ्या देशांमध्ये खालीलपैकी कोणत्या देशांचा समावेश होतो ?

खालीलपैकी कोणते विधान चुकीचे आहे?
अ) ‘जागतिक शांतता निर्देशांक 2019’ नुसार ‘स्वीडन’ हा जगातील सर्वात शांत देश आहे.
ब) या निर्देशांकानुसार भारत जगात 141 व्या क्रमांकावर आहे.
क) 2018 च्या निर्देशांकानुसार भारत 136 व्या क्रमांकावर होता.

भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाचे माजी न्यायाधीश मदन बी. लोकुर यांची खालीलपैकी कोणत्या देशाच्या सर्वोच्च न्यायालयात न्यायाधीशपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे?

खालीलपैकी कोणत्या देशात जगातील पहिली ‘मानवाधिकार टेलिव्हिजन वाहिनी’ (First Human RightsTV Channel) सुरू करण्यात आली ?

तेलंगणा राज्यातील ‘कालेश्वरम उपसा सिंचन प्रकल्पामुळे’ महाराष्ट्रातील कोणत्या जिल्ह्यांना फायदा होणार आहे?

दुर्गम भागात अत्यावश्यक वैद्यकीय सुविधा पुरविता याव्या म्हणून भारतातील कोणत्या राज्यात प्रायोगिक तत्वावर ‘मेडिसिन फ्रॉम द स्काय’ हा प्रकल्प सुरू करण्यात आला ?

ईशान्य भारतात पहिल्यांदाच आयोजित करण्यात आलेली ‘राष्ट्रीय ई-प्रशासन परिषद’ (National Conference on e-Goverence) ऑगस्ट 2019 मध्ये कोणत्या राज्यात आयोजित करण्यात आली होती ?

__________रोजी भारताच्या मंगळयान मोहिमेस 5 वर्षे पूर्ण झाली ?

योग्य जोडी ओळखा..
अ) अपसारी भिंग (Divering Lens) – अंतर्वक्र (Concave)
ब) अभिसारी भिंग (Converging Lens) – अंतर्वक्र (Concave)
क) अपसारी आरसा (Diverging Mirror) – बहिर्वक्र ( Convex)
ड) अभिसारी आरसा ( Converging Mirror) – बहिर्वक्र (Convex)

मानची पाठीच्या कण्यातील (Vertebral Column) पुढील मणक्यांना त्यांच्या योग्य क्रमाने वरपासून खालपर्यंत मांडा.
अ) सहायकल मणके (7)
ब) थोरॅसिक मणके (12)
क) कॉकिक्स (माकडहाड) (4)
ड) सॅक्रल (5)
इ) लुंबार (5)

पुढे दिलेल्या विधानांपैकी योग्य विधाने ओळखा.
अ) सायक्लोस्टोमाटा या प्राण्यांना जबडेयुक्त मुख असते व हे प्राणी जलचर असतात.
ब) सुपरक्लास पायसेस व सुपर क्लास टेट्रापोडा हे जबडेयुक्त प्राणी या वर्गातील उपवर्ग (superclass) होत.
क) उभयचर वर्गातील प्राण्यांच्या हृदयाला तीन कप्पे असतात तर मत्स्य वर्गातील प्राण्यांच्या हृदयाला चार कप्पे असतात.

योग्य जोड्या जुळवा.
पूर्वनाम फॅक्टर
अ) गीगा i) 10⁻⁹
ब) नॅनो ii)10⁻¹⁸
क) अटटो iii) 10⁹
ड) योटटा iv)10²⁴

ढीलपैकी कोणत्या गशी अदिश राशी (scalar) आहेत ?
अ) बल
ब) वजन
क) तापमान
ड) घनता
इ) चुबकीय क्षेत्र
फ) विधूत ऊर्जा

ठराविक उंचीवरून एखादी अवजड वस्तू एकदाच खाली सोडल्यास त्यापैकी अवजड वस्तू लवकर खाली येते व हलकी वस्तू येण्यास काही अवधी लागतो. यावरून कोणते निष्कर्ष लावता येतात ?
अ) अवजड वस्तूवर गुरूत्वीय त्वरण (acceleration due to gravity) जास्त लागते तर हलक्या वस्तूवर कमी लागते.
ब) अवजड वस्तू जाणवणारा प्रतिरोध लवकर पार करते तर हलक्या वस्तूला ते करण्यास वेळ लागतो.

पुढीलपैकी कोणकोणत्या जीवांच्या शरीरात असणाऱ्या पेशींना पेशीभित्तीका (Cell wall) असतात ?
अ) अल्गी
ब) बुरशी (Fungi)
क) बेहडा
ड) सरडा

पुढे दिलेल्या विधानांपैकी योग्य विधाने निवडा,
अ) दोन हाडे एकमेकांशी ‘टेंडन’ने जोडलेले असतात.
ब) स्केलेटल मसल या फिकट-गडद अशा पट्ट्यांपासून बनलेले असतात.

मानवामध्ये मनाची एकाग्रता, नियोजन, निर्णयक्षमता, स्मरणशक्ती, बुद्धीमत्ता आणि वृद्धीविषयक कार्य आणि विचार करण्याची क्षमता असलेला प्रमुख भाग कोणता ?

आपल्या डोळ्यांच्या दृष्टीपटलातील (Retina) दंडपेशी (Rod Cell) आणि शंकुपेशी (Cone cell) यामधील__________ या प्रकाशसंवेदनशील रंगद्रव्याची निर्मिती जीवनसत्त्व ‘अ’ पासून होते.

जैवतंत्रज्ञान किंवा जेनेटीक्स या अभ्यासशावेत ‘ट्रान्सलेशन’ ही संज्ञा अभ्यासली जाते याचा अर्थ काय आहे?

बिडाच्या वस्तू किंवा लोखंडाचे जाडे काम यातील भेगा/पोकळी गॅमा किरणांच्या सहाय्याने पाहता येतात यासाठी __________किंवा__________ ही समस्थानिके रेडीओग्राफी कॅमेरामध्ये वापरली जातात.

दिलेल्या वर्णनावरून व्यक्ती ओळखा.
– त्यांनी निरनिराळ्या कक्षांमधील जास्तीत जासत इलेक्ट्रॉनची संख्या शोधण्यासाठी 2n² हे सूत्र दिले.
-त्यांनी सांगीतले की केंद्रकापासून (nucleus) दूर जाताना कक्षांची उर्जापातळी वाढत जाते.
– कक्षा क्रमांक 1, 2, 3, 4 यांना त्यांनी अनुक्रमे K, L, M, N, O, P अशी नावे दिली.

ॲनोडायझिंग (Anodising) या प्रक्रियेत विद्युतधारेचा उपयोग करून एखाद्या धातूच्या पृष्ठभागावर_________ चा थर वाढवला जातो.

दिनू, निलू, मनू, संजू हे शाळेमध्ये मधल्या सुट्टीत खेळत होते. खेळता-खेळता त्यांच्याकडून एक पाण्याचा ‘माठ’ फुटतो तो ‘माठ’ कोणाकडून फुटला हे सर्वांना माहिती आहे. आणि प्रत्येकाने त्यासंबंधाने प्रतिपादन केले. जर त्यांच्यापैकी फक्त एक जण सत्य प्रतिपादन करत असेल तर माठ फोडणारी व्यक्ती निवडा.
संजू : मी माठ फोडला नाही व दिनूनेही तो फोडला नाही.
निलू : मी माठ फोडला नाही व संजूनेही तो फोडला नाही.
दिनू : मी माठ फोडला नाही व निलूनेही तो फोडला नाही.
मनू मी माठ फोडला नाही व मंजूनेही तो फोडला नाही.
पर्यायी उत्तरे –

A3P म्हणजे A ही P ची आई आहे.
A4P म्हणजे A हा P चा भाऊ आहे.
ASP म्हणजे A ही P ची मुलगी आहे.
A9P म्हणजे A हा P चा पनी आहे.
तर खालीलपैकी कोणता पर्याय निर्देशित करेल की, M हा K चा जावई आहे आणि J ही 11 ची मेहुणी आहे?

एका कुटुंबातील सहा सदस्य, A, B, C, D, E आणि F हे एका गाडीतून प्रवास करत आहेत. B हा C चा मुलगा आहे परंतु ‘C’ ही व्यक्ती B ची आई नाही. A व C हे विवाहीत जोडपे आहे. Eहा C चा भाऊ आहे. F हा B चा भाऊ आहे आणि D ही A ची मुलगी आहे.
वरील माहितीवरून खालीलपैकी बिनचूक नसलेले विधान निवडा.

खालील दोन विधानांचा अभ्यास करा.
A) सर्व टायपिस्ट स्टेनोग्राफर्स आहे.
B) काही टायपिस्ट मुली आहेत.
या विधानांवरुन सर्वात तर्कसंगत असणाऱ्या निष्कर्षांची निवड करा.
निष्कर्ष : –
I) सर्व मुली स्टेनोग्राफर आहेत.
II) सर्व स्टेनोग्राफर टायपीस्ट आहेत.
III) काही मुली स्टेनोग्राफर आहेत.
IV) एकही मुलगी स्टेनोग्राफर नाही.

एका धावण्याच्या मॅरेथॉन स्पर्धेत महेश पाठीमागून पंधराव्या क्रमाकांवर धावत आहे तर गणेश हा पुढच्या बाजूने अठराव्या क्रमांकावर धावत आहे. जर महेश हा गणेशच्या जागी असता तर त्याचा पाठीमागून विसावा क्रमांक ठरला असता. तर या माहितीवरून खालीलपैकी कोणते विधान अचूक नाही?

एका सांकेतिक भाषेत ‘ABOVE’ हे ‘CAQUCG’ या प्रकारे लिहिले जाते, तर ‘BELOW’ या शब्दाचे संकेतन कशा प्रकारे केले जाईल?

खालील शृंखलेमध्ये येणारी पुढची संख्या कोणती येईल?
8, 7, 7, 7, 6, 7, 5, ?

एका कॅरमच्या मॅचमध्ये बॉबी, रवी, सनी व दिपू हे दोन टिम पाडून मॅच खेळतात. रवी व दिपू आणि सनी व बॉबी हे पार्टनर म्हणून खेळतात. बॉबी हा दिपूच्या उजव्या बाजूला आहे व दिपूचे तोंड पश्चिमेला असेल तर खालीलपैकी कोणते वाक्य चुकीचे आहे?

एक व्यक्ती घरून ऑफिसला ताशी 30 कि.मी. वेगाने गेली तर 10 मिनिटे उशिरा पोहचते आणि ताशी 40 कि.मी. वेगाने गेली तर 5 मिनिटे लवकर पोहचते. तर घराणसून ऑफिसचे अंतर दर्शविणारा पर्याय निवडा.

एक काम A. B व C मिळून 8 दिवसात पूर्ण करतात. B व C मिळून तेच काम 24 दिवसात पूर्ण करतात. B एकटा ते काम 40 दिवसात पूर्ण करतो. जर ते एकटा करत C असेल तर तो किती दिवसात करेल ?

1857 च्या उठावादरम्यान खालीलपैकी कोणी नेपाळमध्ये आश्रय घेतला होता?
अ) नानासाहेब पेशवे ब) बेगम हजरत महल
क) बहादूरशाह ड) कुंवरसिंह

दिलेल्या विवरणावरून व्यक्ती निवडा.
अ) सुभाषचंद्र बोस यांनी स्थापन केलेल्या फॉरवर्ड ब्लॉक पक्षाच्या महाराष्ट्र शाखेचे ते अध्यक्ष होते.
ब) अरविंद घोष यांच्या ‘Divine Life’ या ग्रंथाचा ‘दिव्यजीवन’ या नावाने मराठी अनुवाद केला.
क) जगातील पहिली धरण विरोधी चळवळ असणाऱ्या मुळशी सत्याग्रहात त्यांचा सहभाग होता.
ड) वेगवेगळी नावे धारण करून त्यांनी जोमात क्रांतिकार्य केले.
इ) ‘चैतन्यगाथा’ हा ग्रंथ त्यांनी लिहिला.

. योग्य जोड्या जुळवा.
यादी – अ यादी – ब
अ) मोहम्मदन ॲग्लो ओरिएंटल कॉलेज स्थापन 1) डॉ. केशव बळीराम हेडगेवार
ब) राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाची नागपूरला स्थापना 2) सर सय्यद अहमद खान
क) ‘द मोहम्मदन लिटररी सोसायटी’ या संस्थेची 3) अब्दुल लतीफ
स्थापना
ड) बनारस हिंदू विद्यापीठाची पायाभरणी 4) पं. मदन मोहन मानवीय

खालीलपैकी कोणत्या अटी शाह शुजा उहाँला याने अलाहाबाद तहात मान्य केल्या होत्या?
अ) अलाहाबाद व कोरा हे जिल्हे नवाब शुजा उद्दौलाने शाह आलमकडे द्यावे.
ब) बंगालची पूर्ण सत्ता हाती घेतली तर कंपनीचे खरे रूप समोर येईल आणि त्या स्थितीत संपूर्ण भारत कंपनीच्या विरोधात एकत्र येईल.
क) नुकसान भरपाई म्हणून शुजा उद्दौलाने 50 लाख रुपये कंपनीला द्यावेत.
ड) कंपनीच्या संचालकांनी दुहेरी प्रशासन (Dual system of Administration) समाप्त करण्याचा निर्णय घेतला.

खालीलपैकी कोण ‘दशावतारी नाटक’ या लोकनाट्याशी संबंधित आहे ?

योग्य जोड्या जुळवा.
यादी – अ यादी – ब
अ) हेमू कलानी 1) ‘खुदा -इ-खिदमतगार’ संघटना
स्थापन केली.
ब) भाई कोतवाल 2) ‘आझाद दस्ता’ या स्वतंत्र पथकाची
स्थापना केली.
क) जनरल आवारी 3) लाल सेना’ गट स्थापन करून सरकारला
सळो की पळो करून सोडले
ड) खान अब्दुल गफारखान 4) हत्यारबंद ब्रिटिश सेना घेऊन
जाणारी रेल्वे उडवण्याचा प्रयत्न केला

खाली देण्यात आलेल्या जोड्या अभ्यासून योग्य ते निवडा.

अ) भाऊ दाजी लाड ➜ द बॉम्बे पेपर मॅन्युफॅक्चरिंग कंपनी.
ब) जगन्नाथ शंकरशेठ ➜ द बॉम्बे स्टीम नव्हीगेशन कंपनी.
क) सार्वजनिक काका ➜ पुणे सार्वजनिक सभा
ड) गोपाळकृष्ण गोखले ➜ भारत सेवक समाज